Το αριστερό κόμμα.Προβλήματα και προτάσεις για την λύση τους.Από την Ριζοσπαστική Παρέμβαση

Το αριστερό κόμμα

Παρατηρούμε πως, τόσο ο Σύριζα και η οργάνωσή μας, μα και συνολικά η αριστερά, αδυνατεί να δημιουργήσει ένα κόμμα που να έχει μια λειτουργία εξωτερική και εχθρική προς το αστικό κράτος και τις αστικές σχέσεις παραγωγής .Αδυνατεί, έτσι, να  διαμορφώσει μια πολιτική γραμμή που θα βοηθήσει στην ριζική ανατροπή τους,   καταλήγοντας να βοηθά στην διαιώνιση και αναπαραγωγή τους. Αυτό συμβαίνει, τόσο μέσα  από την  οικονομική εξάρτηση από το αστικό κράτος αλλά και μέσα από  τις σχέσεις μεταξύ των μελών, την λειτουργία των τάσεων  ,την σύνθεση αλλά και την δομή του αριστερού κόμματος.

- Σχέσεις με το αστικό κράτος.

Αρχικά, είναι ιδιαίτερα συχνό  φαινόμενο, μεγάλο μέρος ή  και το σύνολο των οικονομικών πόρων του αριστερού κόμματος να προέρχονται από το αστικό κράτος(μέσω των κρατικών χρηματοδοτήσεων και από τμήματα των μισθών βουλευτών που πάνε στο κόμμα).Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρημάτων δίνονται στο πλήθος επαγγελματικών στελεχών που συντηρεί το κόμμα. Πολύ  συχνά, σχεδόν ολόκληρη ηγεσία του, μαζί με σημαντικό τμήμα μεσαίων στελεχών είναι επαγγελματικά στελέχη και πολλά από αυτά μάλιστα για πολύ μεγάλο διάστημα. Έτσι, η ίδια  τους η  οικονομική αξιοπρέπεια και επιβίωση καταλήγει να εξαρτάται  από το αστικό κράτος και την χρηματοδότησή του ,πράγμα που περιορίζει την θέληση σύγκρουσης με αυτό. Παράλληλα, οι υλικοτεχνικές υποδομές και τα υλικά του αγοράζονται και συντηρούνται  σε μεγάλο βαθμό από την κρατική χρηματοδότηση, ενώ τα μέλη σπάνια δίνουν τις συνδρομές τους. Συνολικά, το αριστερό κόμμα απειλείται  με πλήρη κατάρρευση, στην περίπτωση που η κρατική χρηματοδότηση αποσυρθεί. Άρα, εκτός  από το άμεσο οικονομικό συμφέρον των επαγγελματικών στελεχών ,διαμορφώνεται και ιδεολογικά μια λογική συμφιλίωσης με το αστικό κράτος, αφού αυτό «τρέφει» το κόμμα στο σύνολό  του .Τέλος, η εσωτερική δημοκρατία χτυπιέται σκληρά, αφού η συγκέντρωση αρμοδιοτήτων στα επαγγελματικά στελέχη  παράγει μια λογική ανάθεσης και υποταγής στα μέλη της βάσης και βοηθά στην δημιουργία μιας κομματικής γραφειοκρατίας.

Για να ξεπεράσουμε αυτήν την καταστροφική σχέση, είναι κομβικό να επιδιώκουμε το αριστερό κόμμα να έχει οικονομική ανεξαρτησία από το αστικό κράτος. Τα επαγγελματικά στελέχη να καταργηθούν .Όλες τους οι εργασίες (τεχνικές, πολιτικές)να κατακερματιστούν και να  υλοποιούνται από μέλη. Οι οικονομικοί πόροι για υλικά, γραφεία κτλ να προέρχονται αποκλειστικά από  τις συνδρομές των μελών ,συνεισφορές εργαζομένων και νεολαίων που εκτιμούν το κόμμα και  από πολιτιστικά δρώμενα .

-Εσωτερικές σχέσεις  μέσα στο αριστερό Κόμμα- οργάνωση - τάση(Κ-Ο-Τ)

1)Σχέση διευθυντή-διευθυνόμενου.

- Η ηγεσία καθορίζει την πολιτική γραμμή ,χωρίς να εμπλέκει στην συζήτηση για αυτήν την βάση (η οποία στην συνέχεια πρέπει να την εφαρμόσει με, σχεδόν ,τυφλή υπακοή).

-Δημιουργείται  μια λογική αυταρχισμού στα μέλη της ηγεσίας και μια λογική υποταγής στα μέλη της βάσης. Γεννιούνται φαινόμενα προσωπολατρίας(πολλές φορές σε αρκετά έντονο βαθμό) σε στελέχη της ηγεσίας που θεωρούνται τα πιο ικανά.

2) Μονομερής έλεγχος

Η βάση δεν μπορεί να ελέγξει την ηγεσία, αφού πολλές φορές οι αποφάσεις παίρνονται με μυστικότητα ενώ, γενικότερα στις διαδικασίες της οργάνωσης, ο έλεγχος είναι πολύ δύσκολος να συμβεί και γενικά αποθαρρύνεται. Αντίθετα, η ηγεσία μπορεί να ελέγχει  την βάση, μα, κυρίως, με έναν κατασταλτικό τρόπο επιβαρύνοντάς  το  με  πειθαρχικά μέτρα,άμεσα ( για παράδειγμα διαγραφή  στα πιο σταλινικού τύπου κόμματα) ή έμμεσα (περιθωριοποίηση, ψυχολογικός «πόλεμος» κτλ)  αν δεν εφαρμόζει την πολιτική  γραμμή. Παράλληλα, η ουσιαστική αυτοκριτική της ηγεσίας μα και του Κ-Ο-Τ στο σύνολό  του απουσιάζει και, συνήθως, αυτό που γίνεται είναι μια παρωδία αυτοκριτικής που δεν αγγίζει την ουσία των λαθών.

3) Διαχωρισμός διανοητικής και πνευματικής εργασίας. Η ηγεσία παράγει  το διανοητικό έργο (ομιλίες, άρθρα κτλ ) και η βάση το χειρωνακτικό  (κουβάλημα,πούλημα  εφημερίδων, αφισοκολλήσεις  κτλ).Εξαιρετικά σπάνια θα συμβεί το αντίθετο.

4)Αναπαραγωγή εαυτού. Η ηγεσία αναπαράγει τον εαυτό της και επιλέγει  να ενταχθούν σε αυτή μέλη της βάσης που δεν θα αλλάξουν την λειτουργία  της ή την πολιτική της γραμμή (επιλογή κυρίως των  πιο υπάκουων και όχι  τον πιο ικανών μελών, με γραφειοκρατικές διαδικασίες ).

5)Κομματικός «εθνικισμός». Η ηγεσία μεταφέρει την λογική της αναπαραγωγής με κάθε κόστος στο όλο κόμμα κυρίως μέσω του κομματικού εθνικισμού. Το κόμμα-τάση-οργάνωση θεωρείται  το πλέον ριζοσπαστικό ή επαναστατικό και διαμορφώνεται μια εχθρική λογική απέναντι στους «ανταγωνιστές» με παρόμοιο ιδεολογική και πολιτική συγκρότηση. Επιστρατεύονται μέσα που είναι τελείως ξένα στις αριστερές αξίες, με σκοπό το κόμμα-τάση-οργάνωση να αναπαραχθεί και να μεγαλώσει (εγγραφές συγγενών η φιλικών προσώπων  για να εκλεγούν περισσότεροι αντιπρόσωποι σε ένα συνέδριο ,σύναψη φιλικών η ερωτικών σχέσεων με σκοπό την ένταξη ενός μέλους ή την απόσπασή  του από άλλη τάση, παρενόχληση συζητήσεων ενός υποψήφιου μέλους με κάποιον «ανταγωνιστή», διαστρέβλωση της αλήθειας ώστε να μειωθεί το κύρος «ανταγωνιστών» κτλ).

6)Διαπραγμάτευση και όχι συζήτηση

 Αυτό που κυριαρχεί δεν είναι ένας πλατύς, ανοικτός και δημοκρατικός διάλογος όλου  του Κ-Ο-Τ, αλλά  μια λογική διαπραγμάτευσης, όπου κάθε ηγετικό μέλος συγκροτεί τις ζώνες επικράτειάς  του (π. χ σε μια τοπική) προσπαθώντας να αποκτήσει αυτός ισχύ και να αποδυναμώσει αυτούς με τους οποίους διαφωνεί .Αντίστοιχα, σε μια οργάνωση με τάσεις, η μια τάση διαπραγματεύεται με την άλλη ανάλογα με την ισχύ της .Στο εσωτερικό των τάσεων γίνεται ένας παρόμοιος αγώνας για την κυριαρχία ανάμεσα στα ηγετικά μέλη.

7)Αναπαραγωγή αστικής ιδεολογίας .Βλέπουμε συχνά στοιχεία της αστικής ιδεολογίας(ρατσισμός μα κυρίως σεξισμός)να δρουν ανενόχλητα και να καθορίζουν τις σχέσεις  μεταξύ των μελών ,αλλά και ατόμων εκτός κόμματος.

-Σύνθεση

Πολύ μεγάλο ποσοστό των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων (με την εξαίρεση, σε ένα βαθμό, του ΚΚΕ) αποτελούνταν από  μικροαστούς(που έχουν την τάση προς τις πολιτικές συμβιβασμού με την αστική τάξη και  ένα φόβο προς έντονες συγκρούσεις) και λιγότερο «εργάτες του πυρήνα» ,κυρίως  δημόσιοι υπάλληλοι (που, αν και πιο « εύφορο έδαφος» για ριζοσπαστικές πολιτικές από τους μικροαστούς,  έχουν μια τάση να είναι φιλικοί  προς το αστικό κράτος).Οι «εργάτες της περιφέρειας»(μετανάστες ,εργάτες βαριάς βιομηχανίας, εργάτες στον ιδιωτικό τομέα )  είναι σχεδόν ανύπαρκτοι .Στο τμήμα νεολαίας, η συντριπτική πλειοψηφία είναι  οι φοιτητές ενώ οι εργαζόμενοι ,μαθητές και μετανάστες σχεδόν απουσιάζουν .

-Σχέσεις με τους κυριαρχούμενους

Ως προς τους κυριαρχούμενους, το αριστερό κόμμα –οργάνωση στην συντριπτική πλειοψηφία των  περιπτώσεων  λειτουργεί

-Συνολικά ως διευθυντής , έχοντας μια αυταρχική λογική ως προς αυτούς(ότι δηλαδή αυτό κατέχει την «αλήθεια του μαρξισμού» και πρέπει να διδάξει τους καταπιεσμένους τον ορθό δρόμο ή πως τους χρησιμοποιεί κατά βούληση π. χ για στηρίξουν το κοινοβουλευτικό του έργο )

- αποκτά μια  ιδιοκτησιακή σχέση μαζί τους προσπαθώντας να περιφρουρήσει τις περιοχές επιρροής(π .χ μια σχολή, ένα σωματείο, ένα σύλλογο μεταναστών) από κοντινούς ιδεολογικά και πολιτικά ανταγωνιστές. Τα αντιλαμβάνεται ως αντικείμενα και όχι ως ολοκληρωμένες προσωπικότητες(π .χ  υποψήφιο μέλος λογίζεται ως , «η επαφή» σε εσωκομματικές κουβέντες  και όχι  ως «ο Γιάννης με τον οποίο έχουμε επαφή». Τέλος ,όπως ειπώθηκε, χρησιμοποιεί  μέσα που είναι  έξω από τις αξίες της αριστεράς για τους εντάξει στο κόμμα-οργάνωση.

Για ένα νέο τύπο κόμματος

Σε αντίθεση με την εσωτερική λειτουργία που μέχρι στιγμή επικρατεί, είναι σημαντικό να μπορούμε να διαμορφώσουμε μια λειτουργία εντελώς διαφορετική. Μια λειτουργία όπου το αριστερό κόμμα-οργάνωση θα λειτουργεί  στα πρότυπα του εργατικού και όχι του αστικού κράτους. Εργατικό κράτος είναι το κράτος που γεννιέται  μέσα από την συντριβή (τσάκισμα) του παλιού αστικού κράτος, στην διάρκεια της σοσιαλιστικής επανάστασης. Μέσα σε αυτό το κράτος, οι παλιές αστικές σχέσεις εξουσίας , η αστική ιδεολογία συνεχίζουν να υπάρχουν και είναι σε διαμάχη με την κομμουνιστική ιδεολογία που παλεύει να γεννηθεί ..Αντίστοιχα, θέλουμε στο εσωτερικό του  αριστερού κόμματος να γίνεται μια συνειδητή προσπάθεια να καταπολεμηθούν οι αστικές σχέσεις και η αστική ιδεολογία.

Άρα, είναι σημαντικό

-Να αντιπαραθέσουμε στην αυταρχική ηγεσία  με ρόλο διευθυντή και στα υπάκουα μέλη, μια λειτουργία όπου ναι μεν θα υπάρχουν εκλεγμένα όργανα ,τα μέλη τους όμως να μην προσπαθούν να διαιωνίζονται και να αναπαράγονται , αντίθετα να προσπαθούν να αυτοκαταργηθούν. Αυτό σημαίνει πως δεν θα καθοδηγούν μόνο την βάση , θα καθοδηγούνται από αυτή .Αυτό σημαίνει πως όλες οι αποφάσεις των εκλεγμένων οργάνων πρέπει να είναι πλήρως διαφανείς και ανοιχτές ,η κριτική προς αυτά να ενθαρρύνεται, οι οργανώσεις βάσης να μπορούν να παίρνουν πρωτοβουλίες για δράσεις και να μην περιμένουν παθητικά να τους δοθούν «εντολές».

-Να ενθαρρύνουμε τον ανοιχτό διάλογο και την ουσιαστική πολιτική συζήτηση όπου κάθε πλευρά να επιδιώκει να πείσει και όχι να συντρίψει την άλλη μέσα στο κόμμα η και σε άλλα κόμματα της αριστεράς ή τάσεις του αναρχικού χώρου . Κάθε είδους μυστικές απολιτικές μέθοδοι «διαπραγμάτευσης» να ξεσκεπάζονται και να απομονώνονται. Αντίστοιχα, να υπάρχει πλήρης καταδίκη απολιτικών μεθόδων προσέγγισης μελών στο κόμμα, στην μια η άλλη εσωκομματική άποψη (σύναψη ερωτικών η φιλικών σχέσεων κτλ).

- να προχωράμε στην πιο γενναία και εις βάθος, αυτοκριτική μην διστάζοντας να παραδεχτούμε τα λάθη μας και δημόσια

-να σπάει ο διαχωρισμός διανοητικής και χειρωνακτικής εργασίας μέσα από την συμμετοχή  όλων των μελών(στο μέτρο της  φυσικής τους αντοχής) στις χειρωνακτικές εργασίες(κουβαλήματα ,αφισοκολλήσεις, μοιράσματα κειμένων, καθαρισμοί χώρων  και αντίστοιχα στις διανοητικές(ομιλίες, αρθογραφία κτλ)

-Να προσπαθούμε, τόσο στην σύνθεση του κόμματος μα και στα εκλεγμένα του όργανα, να υπάρχει έντονη η παρουσία εργατών ,μεταναστών και νεολαίας και να μην κυριαρχούν μικροαστοί. Αυτό όχι επειδή θεωρούμε πως αυτόματα όποιος είναι εργάτης είναι ριζοσπαστικός ενώ όποιος είναι μικροαστός συντηρητικός. Παρόλα αυτά, σίγουρα, η ταξική τοποθέτηση επηρεάζει και την ιδεολογική.

το παραπάνω κείμενο είναι τμήμα του κείμενου της Ριζοσπαστικής Παρέμβασης για το συνέδριο Ν. Σύριζα.Για να το δείτε πατήστε εδώ http://vfvenceremos.blogspot.gr/2015/05/blog-post_13.html